Automatyczne rozpoznawanie intonacji wyrazowych (na materiale gwar posawskich języka serbochorwackiego)

Michaił Osłon (Rosyjska Akademia Nauk)

Istniejące prace, poświęcone intonacjom wyrazowym (zgłoskowym) w języku serbochorwackim, podają względnie dokładny opis synchroniczny sytuacji fonetycznej albo fonologicznej (m.in. charakterystyk warunkujących pewne kontrasty pomięzy realizacjami konkretnych akcentów). Analizy takie, wykonywane przez badaczy poszczególnych dialektów, są jednak przeważnie oparte na ich własnym postrzeganiu zjawisk akcentowych: badacze wiedzą z góry, która z intonacji “musi” znaleźć się w tym czy innym słowie, więc w konsekwencji spektrogramy są selekcjonowane i analizowane w sposób predeterminowany przez intuicję językoznawcy. Problem ten staje się trudniejszy przy badaniu gwar z większą liczbą akcentowych jednostek fonologicznych (tonemów), których badacz, nie będący rdzennym mówcą serbochorwackiego, po prostu nie słyszy. Powstaje pytanie: czy można wymodelować dostrzeganie i rozpoznawanie tych akcentów za pomocą algorytmu komputerowego? Praca niniejsza pokazuje, że rzeczywiście taka analiza automatyczna jest częściowo możliwa. Napisany przeze mnie (w systemie “Praat”) prosty program wstawia znaki akcentów w słowach posawskich.