13.11.2020

Katarzyna Kapitan (Vigdís Finnbogadóttir Institute of Foreign Languages, University of Iceland, National Museum of Iceland and Museum of National History, Frederiksborg Castle, Denmark)

Wspomagane komputerowo metody ujawniania powiązań między zapisami rękopisów

W swoim wystąpieniu przedstawię kilka perspektyw zastosowania metod wspomaganych komputerowo, wywodzących się z filogenetyki, do odpowiedzi na pytania krytyki tekstu. Budowanie drzew powiązań między tekstami, zwane stemmatologią lub stemmatyką, odgrywa ważną rolę w zrozumieniu pochodzenia tekstów oraz ich transmisji. Korzystając ze studium przypadku staronordycko-islandzkiego tekstu zachowanego w prawie czterdziestu rękopisach, omówię możliwości i wyzwania związane z używaniem komputerów do ujawnienia związków między tekstami i zrozumienia filiacji ich rękopisów. Wcześniejsze badania wykazały, że istnieją wyraźne podobieństwa między teoretycznymi założeniami kladystyki i stemmatyki, a metody wspomagane komputerowo są z powodzeniem stosowane w różnych tradycjach literackich. Kilka lat temu Hall i Parsons (2013) przedstawili metodę próbkowania danych i generowania drzew z wykorzystaniem pakietu PHYLIP, która zyskała zwolenników wśród filologów staronordyckich (Zeevaert i in. 2013, Kapitan 2017). Ta metoda zbierania danych jest jednak czasochłonna, ponieważ wymaga znacznej ilości ręcznego zestawiania i anotacji tekstów. W tej prezentacji przedstawię moje podejście do częściowej automatyzacji tego procesu poprzez wykorzystanie transkrypcji opartych na XML i zastosowanie skryptów języka Python do konwersji danych z tekstu zakodowanego w XML do numerycznego pliku wejściowego dla pakietu PHYLIP (Felsenstein).

UDZIAŁ:

Spotkanie odbędzie się na żywo na platformie Zoom o godzinie 13.00:

Informujemy, że pierwsza część spotkania (wykład) będzie nagrywana w celu późniejszego przesłania na nasz kanał YouTube. Wprawdzie nagrywane będą jedynie slajdy oraz głos prelegentki, jednak prosimy tych z Państwa którzy obawiają się przypadkowego nagrania swojego wizerunku o wyłączenie kamerek i uruchomienie ich w drugiej, dyskusyjnej, części spotkania, która nie będzie nagrywana.